Wojciech Weiss

(ur. 4 maja 1875 w Leorda na Bukowinie, zm. 7 grudnia 1950 w Krakowie) – polski malarz.

Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, później w Paryżu, Rzymie i Florencji. 
Od 1907 był profesorem i rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. 
Malował m.in. pejzaże okolic Strzyżowa, Płaszowa i Kalwarii Zebrzydowskiej (miejscowości,
 w których mieszkał), portrety, akty. Wpływ na jego malarstwo wywarła twórczość Muncha,
 Malczewskiego, pozostawał też, szczególnie w młodości, pod wpływam poglądów filozoficznych
 Stanisława Przybyszewskiego. Był artystą docenionym za życia, uznawanym, wystawianym
 na ziemiach polskich i za granicą. 
W 1936 został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za wybitne 
zasługi dla polskiej sztuki w ogóle. Otrzymał państwową nagrodę plastyczną Ministra Wyznań 
Religijnych i Oświecenia Publicznego za rok 1937.

Pasją artysty było fotografowanie. W zbiorach rodzinnych znajdują się setki fotografii z początków minionego stulecia.
Po śmierci artysty jego żona, Irena Weissowa pseud. Aneri i syn Stanisław podjęli starania o utworzenie
 w Krakowie muzeum Wojciecha Weissa bądź o wydzielenie w Muzeum Narodowym osobnej jego stałej ekspozycji. 
Obie koncepcje, z różnych względów, nie zostały zrealizowane. W 2006 r. wnuczki artysty powołały do życia
 Fundację Muzeum Wojciecha Weissa.
"Był twórcą wszechstronnym: uprawiał malarstwo olejne, grafikę warsztatową i użytkową, tworzył pastele,
 akwarele, pozostawił wiele szkiców. Największy wpływ na jego twórczość mieli Jacek Malczewski i Leon Wyczółkowski,
 pod którego okiem kształcił się w Szkole Sztuk Pięknych. Jego malarstwo z początku przesycone dekadenckim klimatem,
 po 1905 roku charakteryzuje się dominacją barw białych, a następnie wzbogaca się kolorystycznie. 
Tematy podejmowane przez artystę to głównie pejzaże i akty, ale powstają również większe kompozycje podszyte
 symboliką, często bezpośrednio inspirowane prozą Stanisława Przybyszewskiego.

Momentem przełomowym w życiu Weissa jest zakup niewielkiego, malowniczo położonego domku w Kalwarii.
 Właśnie wtedy, dzięki bliskiemu kontaktowi z naturą, w jego twórczości pojawiają się inspiracje japońskie.
 Weiss dogłębnie poznał zasady estetyki i kompozycji japońskich drzeworytów, a następnie przetwarzał i wykorzystywał je m.in.
 w rodzimych pejzażach. Zamiłowanie do sztuki Dalekiego Wschodu artysta przejął od największego polskiego jej kolekcjonera
 i propagatora Feliksa Mangghi Jasieńskiego, swego bliskiego przyjaciela."